“Kiến trúc là trò chơi thông minh và tuyệt diệu của tập hợp các hình khối dưới ánh sáng” – Le Corbusier
Khi con người quan sát trong bất kỳ điều kiện ánh sáng nào, thị giác chiếm 2/3 hoạt động của não bộ và là giác quan quan trọng nhất giúp chúng ta nhận biết môi trường xung quanh. Một điều hiển nhiên là khi không có ánh sáng, tất cả các công trình kiến trúc sẽ không thể phô bày được hình thức của nó, dù là công trình đơn giản hay cầu kỳ. Vì thế ánh sáng là sợi dây liên kết vô hình giữa con người với vạn vật không chỉ trên phương diện vật lý mà còn là cảm xúc và cả tinh thần. Suy nghĩ về một số từ ngữ đã được sử dụng trong hàng thiên niên kỷ trước để mô về tả ánh sáng như: ấm áp (warm), lạnh lẽo (cold), kịch tính (dramatic), khắc nghiệt (stark), mềm mại (soft) – chúng đều là phép ẩn dụ về cảm xúc của con người.
Đây là lý do tại sao tính thẩm mỹ rất quan trọng trong thiết kế chiếu sáng bởi vì nó là yếu tố quan trọng nhất gợi lên “phần hồn” của một công trình. Có rất nhiều cách để thiết kế chiếu sáng cho một công trình và dưới đấy là một vài bí quyết trong việc thiết kế chiếu sáng mà các kiến trúc sư của KGM đã đúc kết được trong quá trình nghiên cứu và thiết kế của mình.
Sử dụng ánh sáng tự nhiên. Có thể là mặt trời, một bầu trời u ám hay một ánh lửa. Ánh sáng tự nhiên luôn phải là nguồn chiếu sáng chủ đạo nhưng ngay cả vào ban đêm khi chúng ta phải sử dụng tới ánh sáng nhân tạo, thì chính cách mà ánh sáng tự nhiên tương tác với công trình sẽ gợi ý cho chúng ta những “manh mối” về việc bố trí, sắp đặt ánh sáng nhân tạo sao cho phù hợp với công năng của từng không gian. Giấu nguồn sáng. Khi làm việc với ánh sáng nhân tạo, các nguồn sáng cần được bố trí một cách tinh tế để tôn lên được vẻ đẹp của không gian bằng sự hài hòa với kiến trúc và nội thất.
Quyết định những gì không cần chiếu sáng. Ánh sáng và bóng tối là hai khái niệm luôn song hành và nhấn mạnh cho nhau. Trong một không gian việc không chiếu sáng cũng quan trọng không kém và cần đòi hỏi sự tinh tế của người kiến trúc sư. Hãy để ánh sáng làm việc của nó là dẫn dắt người sử dụng tới nơi mà họ cần đến.
Với những cảm xúc mà ánh sáng có thể mang lại cho người sử dụng, các kiến trúc sư cần phải có kỹ năng quan sát rất tinh tế mới có thể đưa ra một bản thiết kế ánh sáng phù hợp cho công trình.
Thực hiện: Vũ Hồng Sơn
